Spektrometria atomowa a środowisko naturalne

Ochrona środowiska w laboratorium to nie tylko gospodarka zużytymi odczynnikami, filtry powietrza i odpowiednie planowanie syntez w celu ograniczenia zużycia szkodliwych substancji. Okazuje się, że również w dziedzinie spektrometrii atomowej można wiele uczynić, aby nasze środowisko naturalne było mniej zatruwane.

W artykule „Green chemistry in analytical atomic spectrometry: a review" który ukazał się w czasopiśmie „Journal of Analytical Atomic Spectrometry" dokonano przeglądu sposobów na ograniczenie negatywnego wpływu spektrometrii atomowej na środowisko naturalne. Aby być w zgodzie z zasadami „Zielonej Chemii" użytkownicy spektrometrów powinni oprócz technicznych cech danej metody analitycznej patrzeć również na to, jak duża jest wymagana próbka, czas analizy, zużycie energii, ilość produkowanych odpadów. Tradycyjne podejście do analizy pierwiastków śladowych za pomocą spektrometrii atomowej wymaga starannego przygotowania próbki „na mokro" (podczas którego powstają odpady), dużego zużycia gazów, reagentów itp., co daje duże pole do poprawy w zakresie oddziaływania na środowisko naturalne i to na każdym etapie – od przygotowania próbki po obróbkę danych.

W zaprezentowanym przeglądzie jako nowe podejście do spektrometrii opisano m.in. „downsizing", czyli zmniejszanie rozmiarów urządzeń, stosowanie urządzeń przenośnych, przygotowania próbki w formie stałej za pomocą ultradźwięków lub mikrofal. Ponadto zaleca się stosowanie technik nowoczesnej ekstrakcji, np. stała i cieczowa mikroekstrakcja, rozpuszczalników o niskiej szkodliwości, oraz narzędzi chemometrycznych do optymalizacji metod, przetwarzania sygnałów.

(pj)