Wskaźniki jakości zielonej herbaty

Herbata jest zaraz po wodzie, najczęściej spożywanym napojem na Świecie. W ostatnich latach szczególna popularność na Zachodzie zyskała herbata zielona. Jest ona szczególnie chwalona ze względu na właściwości odchudzające i antyrakowe.

Zielona herbata wytwarzana jest liści Camellia sinensis, które są świeżo zebrane i natychmiastowo parzone w celu zminimalizowania procesu utleniania (proces ten wpływa na kolor herbaty). Głównymi składnikami herbaty są ksantyna (z której powstaje kofeina), olejki eteryczne oraz polifenole (znane ze zdolności ochrony komórek przed uszkodzeniami). Jednym z głównych polifenoli jest katechin – silny przeciwutleniacz. Istnieje wiele rodzajów katechin, których właściwości antyoksydacyjne się nieco różnią. Niektóre katechiny wpływają na obniżone ryzyko nowotwory, inne przeciwdziałają alergii, a jeszcze inne zapobiegają chorobom serca. Są to tylko nieliczne przykłady związków zielonej herbaty, która zawiera mnóstwo substancji chemicznych, które przyczyniają się do jego korzystnego wpływu na stan zdrowia.

Identyfikacja każdego związku w ogromnej mieszaninie związków chemicznych występujących w zielonej herbacie wymaga zaawansowanych narzędzi analitycznych. Skuteczność zaproponowanych do tej pory rozpuszczalników służących ekstrakcji poszczególnych składników herbaty nie jest do końca poznana. Istnieją również problemy związane z metodami chromatograficznymi, tj. obecność wielu nakładających się pików, co utrudnia otrzymanie jasnej informacji o określonym składniku herbaty. W niedawno opublikowanym w czasopiśmie Journal of Chemometrics badaniu, naukowcy opisują nową strategię służącą identyfikacji metabolitów w zielonej herbacie. Badacze z Brazylii wykorzystali szereg rozpuszczalników do określenia, który z nich jest najlepszy w ekstrakcji i chemometrii. Badania podzielone były na dwutygodniowe okresy, a herbata służąca analizie pochodziłą z dwóch różnych lat. Do ekstrakcji metabolitów z rozdrobnionych liści herbaty użyto czterech różnych rozpuszczalników (etanol, octan etylu, dichlorometan i chloroform). Etanol oraz mieszaniny zawierającej etanol, okazały się najbardziej skuteczne w ekstrakcji metabolitów z próbki herbaty i poddano je kolejnym testom. Następnie ekstrahowane metabolity zanalizowano metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC), czujnikiem diodowym (DAD) oraz spektrometrii mas z jonizacją (ESI / MS). Aby rozwiązać problem pokrywających się pików, naukowcy wykorzystali chemometrię, w tym krzywą wieloczynnikową rozdzielczo-naprzemienną kwadratów (MCR-ALS), użyteczną technikę analizowania ilościowego składników złożonych mieszanin po analizie chromatograficznej.

Istotne jest to, że naukowcy w prezentowanym badaniu byli w stanie określić metabolity bez konieczności stosowania standardów analitycznych. To pokazuje, że MCR-ALS może być skuteczną metodą rozwiązywania nakładających się pików w złożonych mieszaninach naturalnych. Ostatecznie badacze rozdzielili składniki herbaty pochodzące z różnych zbiorów (z dwóch różnych lat). Największe różnice pomiędzy tymi dwoma zbiorami obserwowano w zawartości galusanu i kofeiny. Wyniki te sugerują, że odmienny skład herbaty może być oznaką stresu środowiskowego (np. zmiany temperatury między poszczególnymi zbiorami). Jak twierdzą autorzy prowadzonych badań, te dwa metabolity mogą służyć jako markery jakości dla zielonej herbaty, ponieważ mają one znaczne korzyści zdrowotne i są wrażliwe na warunki zewnętrzne.

(pj)