Rynek diagnostyki laboratoryjnej w Polsce: wzrost poniżej 10% średniorocznie w latach 2012-2016

Jak wynika z najnowszego raportu firmy badawczej PMR  pt. „Rynek diagnostyki laboratoryjnej/in vitro w Polsce 2012. Prognozy rozwoju na lata 2012-2016", w 2011 r. wartość sprzedaży w analizowanym segmencie wyniosła blisko 1,3 mld zł,  co stanowiło wzrost o 9% rok do roku. W latach 2012-2016 dynamika wzrostu rynku nie przekroczy w żadnym z analizowanych lat 10%.

Przede wszystkim odczynniki

Największą część rynku diagnostyki laboratoryjnej (IVD) w Polsce pod względem wartości stanowi sprzedaż odczynników. Udział odczynników w wartości rynku wzrósł w 2011 r. w porównaniu z 2008 r. o 7 p.p. W naszej opinii wynikało to z faktu, iż w ostatnich latach, kiedy doszło do spowolnienia gospodarczego, placówki opieki zdrowotnej rzadziej kupowały sprzęt, natomiast badania, do których potrzebne są odczynniki, musiały być przeprowadzane. Ogólnie rzecz biorąc, struktura rynku polskiego jest jednak podobna do struktury w całej Unii Europejskiej.

Paski dla cukrzyków napędziły wzrost rynku

Sprzedaż pasków do glukometrów dla diabetyków wygenerowała w 2011 r. 44% całkowitej sprzedaży produktów diagnostyki IVD w Polsce. Udział tego segmentu w rynku IVD w Polsce wzrósł w latach 2007-2011 o 8 p.p. W 2011 r. dynamika wzrostu rynku wyniosła blisko 20%.

Duży wpływ na segment produktów dla diabetyków ma polityka refundacyjna państwa. Wydarzeniem, które w największym stopniu oddziałało na tą kategorię w ostatnich latach, było wejście w życie nowej listy leków refundowanych od 1 stycznia 2012 r. Na liście tej nie znalazły się bowiem testy paskowe czołowych producentów, takich jak Roche i Abbott. W związku z zapowiedziami usunięcia tych produktów z list, a co za tym idzie, wzrostu cen dla pacjenta, pod koniec 2011 r. pacjenci masowo wykupywali testy diagnostyczne z aptek, co było motorem wzrostu całego rynku IVD. Produkty wróciły do refundacji od 1 marca 2012 r.

Zapadalność na cukrzycę, która jest chorobą metaboliczną i występuje epidemicznie w rozwiniętych społeczeństwach, wzrasta. Według danych Ministerstwa Zdrowia z 2011 r., w Polsce jest około 2 mln diabetyków (6,5% społeczeństwa), a liczba ta w ciągu 20 lat podwoi się. Będzie to jeden z głównym czynników rozwoju tego segmentu.

Komercjalizacja szansą dla rynku?

Na zmiany na szeroko pojętym rynku IVD może wpływać komercjalizacja placówek ochrony zdrowia. Średnia liczba parametrów zlecanych do zbadania przez lekarzy z placówek komercyjnych w jednej próbce wynosi bowiem 6-7, podczas gdy w publicznych placówkach jest to średnio 3.

Ponadto, w ramach racjonalizacji kosztów nowi właściciele przekształconych placówek ochrony zdrowia mogą decydować się również na outsourcing laboratoriów diagnostycznych. Powodować to będzie zmiany struktury własnościowej laboratoriów, a także inwestycje w aparaturę do diagnostyki laboratoryjnej. Bardzo często bowiem, zgodnie z umową outsourcingową, dzierżawca laboratorium zobowiązuje się również do jego modernizacji i zakupu aparatury.

Wreszcie, część ze szpitali po komercjalizacji, a zwłaszcza po przejęciu przez prywatną firmę medyczną, pozyskuje środki na modernizację i zakup aparatury, które mogą być przeznaczone na zakupy w sektorze IVD. Takie inwestycje są również potrzebne, jeśli placówka planuje konkurować z niektórymi nowoczesnymi i dobrze wyposażonymi szpitalami niepublicznymi.

(gz)