Małe urządzenie do walki z gruźlicą

Współpraca pomiędzy naukowcami z USA i Brazylii zaowocowała opracowaniem taniej i łatwodostępnej metody analizy gruźlicy oraz innych bakteryjnych chorób opartej na mikroskopii optycznej. 

Gruźlica nadal stanowi w wielu regionach świata poważne zagrożenie, nawet w krajach rozwiniętych coraz częściej pojawiają się zachorowania. W ubiegłym roku gruźlicę wykryto u 9 mln osób na całym świecie, z czego 1,5 mln zmarło. Niestety nie ma na dzień dzisiejszy łatwodostępnych i tanich testów medycznych pozwalających na szybkie wykrycie tej choroby.

Nowa technika pozwalająca na wykrycie bakterii gruźlicy przy niewielkich jej ilościach, oparta jest próżniowej filtracji próbek śliny obrobionych wcześniej dostępnymi w domu środkami wybielającymi. Dzięki niej możliwe będzie znaczne poprawienie diagnozy gruźlicy na całym świecie, zwłaszcza w miejscach o słabym dostępie do służby zdrowia.

Najpopularniejszą metodą potwierdzania gruźlicy jest użycie mikroskopu do identyfikacji i policzenia bakterii w ślinie rozprowadzonej na szkle. Na podstawie tej analizy można określić przebieg choroby oraz zaproponować odpowiednie leki. Niestety skuteczność tej metody stosowanej od ponad 100 lat określana jest na jedynie 50 proc. Problem stanowi mała zawartość bakterii w próbkach śliny co utrudnia wykrycie choroby. Rozwiązaniem byłoby skoncentrowanie bakterii na jak najmniejszej powierzchni. Takie próby były już podejmowane, jednak wiązały się one z dodatkowymi kosztami i wykorzystaniem specjalistycznej wiedzy.

Na początku lat 1980-tych naukowcy otrzymali próbki śliny umieszczone w filtrze próżniowym, które następnie były umieszczane na szkiełkach mikroskopowych, gdzie niestety stanowiły zagrożenie zarażaniem badaczy gruźlicą. Rozwiązaniem okazała się miniaturyzacja i zastosowanie filtrów o średnicy kilku milimetrów co pozwoliło na osiągniecie wykrywalności na poziomie 89 proc.

Źródł zdjęcia: Centers for Disease Control and Prevention's Public Health Image Library 

(pj)