Czy materiały ogniotrwałe i ceramika ogniotrwała są tym samym?

Ceramiczne materiały ogniotrwałe są stosowane w środowisku o wysokiej temperaturze, na przykład w hutnictwie. Warto jednak pamiętać, że nie tylko ceramika może być użytkowana w środowisku o temperaturze przekraczającej 1500°C, lecz także specjalistyczne stopy metali.

Materiały ogniotrwałe – cechy charakterystyczne

Zamienne stosowanie terminów „materiały ogniotrwałe" oraz „ceramika ogniotrwała" nie jest obecnie uznawane za błąd. Robią tak chociażby producenci specjalistycznej ceramiki przystosowanej do pracy w piecach hutniczych, np. krakowski ZAMAC. Warto jednak wiedzieć, że termin „ogniotrwałość" może dotyczyć zarówno żaroodporności, jak i żarowytrzymałości.
Mówiąc o ogniotrwałości w odniesieniu do ceramiki, myślimy zazwyczaj o żarowytrzymałości. W największym uproszczeniu jest to odporność danego materiału na odkształcenia spowodowane obecnością wysokiej temperatury. Specjalistyczna ceramika nie zacznie topnieć, gdy zostanie podgrzana do kilku tysięcy stopni. Jej właściwości fizyczne również nie ulegną pogorszeniu. Podobnie dzieje się z niektórymi stopami metali, zawierającymi takie dodatki, jak m.in. wolfram czy tytan. One również charakteryzują się wysoką żarowytrzymałością.

Natomiast żaroodporność jest zdolnością danego materiału do nieulegania korozji gazowej w wysokiej temperaturze. Specjalistyczna ogniotrwała ceramika z definicji jest żaroodporna. Natomiast metale, aby uzyskać tę właściwość, pokrywane są warstwą tlenków (np. chromu, glinu lub krzemu).

Oczywiście żaroodporność i żarowytrzymałość nie są jedynymi właściwościami ceramicznych materiałów ogniotrwałych. Tego typu substancje nie są reaktywne chemicznie, nie przewodzą prądu, nie mają żadnych właściwości magnetycznych, są także odporne na ścieranie oraz ściskanie. Specjalistyczna ceramika jest również odporna na szoki termiczne, jak i na działanie żrących i niebezpiecznych substancji. 

Wykorzystanie ceramicznych materiałów ogniotrwałych

Ceramiczne materiały ogniotrwałe wykorzystywane są wbrew pozorom nie tylko w przemyśle ciężkim, na przykład w hutnictwie. Korzysta się z nich także w budownictwie, branży maszynowej czy przemyśle kosmicznym. Tym niemniej to właśnie hutnictwo żelaza, metali nieżelaznych oraz stali odpowiada za zużycie ok. 70% wszystkich obecnie produkowanych materiałów ogniotrwałych. Piece martenowskie czy szklarskie mają wiele elementów wykonanych z ogniotrwałej ceramiki. Piece wykorzystywane w innych branżach – np. cementowe, złotnicze czy tunelowe – również. Do tego dochodzi sprzęt odlewniczy, mieszalniki, komory koksownicze, a nawet sprzęt ochronny czy aparatura laboratoryjna – tutaj też znajdziemy specjalistyczne materiały ogniotrwałe.

Z tego rodzaju ceramiki można również wykonywać specjalistyczne, ogniotrwałe masy, kity, kleje oraz utwardzacze a także niewielkie elementy grzejne, płyty izolacyjne czy kształtki ceramiczne o dowolnej wielkości i przeznaczeniu. Projektowaniem i wytwarzaniem tego rodzaju elementów zajmuje się ZAMAC, krakowski producent materiałów ceramicznych. Poza powyżej wspomnianymi elementami, w katalogu firmy można również znaleźć płyty oraz otuliny izolacyjne oraz szeroko rozumianą ceramikę techniczną wykonywaną na zamówienie.
Więcej informacji znajdziesz na zamac.pl.