Wpływ niebieskiego światła na organizm człowieka

Źródło: sxc.hu

Światło nie pozostaje bez wpływu na organizm człowieka i jego funkcjonowanie. Interdyscplinarny zespół naukowców z Krakowa pod kierownictwem prof. Tadeusza Sarny rozpoczyna badania nad światłem niebieskim i jego wpływem na nasze ciało. Będą one finansowane ze zdobytego przez zespół grantu badawczego w ramach programu SYMFONIA Narodowego Centrum Nauki.

Już od dłuższego czasu wiadamo, że światło nie pozostaje bez wpływu na ludzki organizm. Przykładowo światło ultrafioletowe działa niekorzystnie na nasze komórki. Jest pochłaniane przez kwasy nukleinowe i białka, szkodzi zarówno naszej skórze, jak i oczom (przyczyniać się może do uszkodzeń soczewki, zaćmy). Także światło widzialne działa na nasz organizm. Za pomocą wzroku, ale również pozawzrokowo – wpływa na regulację rytmu okołodobowego, wydzielanie hormonów, a nawet ekspresję genów.

Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Małopolskiego Centrum Biotechnologii będą zajmować się światłem niebieskim i fioletowym (400-500 nm), a dokładniej badaniem jego oddziaływania na pewien barwnik występujący w komórkach siatkówki oka: melanopsynę. Barwnik ten nie bierze udziału w widzeniu, odpowiada natomiast za regulowanie naszego rytmu okołodobowego (jest jednym z elementów układu związanego z tą funkcją). Światło niebieskie i fioletowe jest bodźcem zewnętrznym pozwalającym na właściwe działanie naszego wewnętrznego zegara. Jednak zbyt długie i intenstywne narażenie oka, a tym samym melanopsyny w siatkówce, na jego działanie może prowadzić do powstawania szkodliwych form tlenu w siatkówce oraz jej degeneracji. Naukowcy z Krakowa sugerują, że być może światrło niebieskie może mieć na wpływ również na nasze emocje i procesy poznawcze. Planują badania na szczurach doświadczalnych. Natomiast wpływ nieobecności światła niebieskiego zamierzają badać przy pomocy wolontariuszy, którzy za pomocą specjalnych gogli będą sprawdzać, jak wygląda życie bez dostępu do tego rodzaju światła. Wpływ tej sytuacji na funkcjonwanie ochotników będzi sprawdzany z użyciem m. in. funkcjonalnego obrazowania przy pomocy rezonansu magnetycznego. Badani będą również chorzy po operacji zaćmy, którym wszczepiono soczewki z filtrem światła – w celu ustalenia optymalnego rodzaju i filtru światła najbardziej korzystnego dla człowieka.

Jak podkreślają naukowcy z Krakowa, badanie światła niebieskiego i jego wpływu na ludzki organizm jest szczególnie ważne dzisiaj, gdy coraz częściej się z nim stykamy. Obecne jest ono bowiem w świetlówkach oraz oświetleniu LED w o wiele większym stopniu niż w tradycyjnych żarówkach.

(pj)