Warunki dozoru i terminy badań rurociągów do przesyłu materiałów niebezpiecznych

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, rurociągi przeznaczone do przesyłu materiałów niebezpiecznych podlegają dozorowi technicznemu. Jego warunki uzgadniane są indywidualnie z organem właściwej jednostki, ze względu na brak jednego rozporządzenia określającego wymagania dla tych urządzeń. W przypadku rurociągów przesyłowych, obowiązują więc przepisy art. 8, ust. 6 ustawy o dozorze technicznym. Wiąże się to z koniecznością przeprowadzania badań technicznych, które muszą być realizowane w odpowiednich terminach.

Rurociągi do przesyłu materiałów niebezpiecznych

W oparciu o rozporządzenie dotyczące urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu, musi być on przeprowadzany na rurociągach przesyłających materiały niebezpieczne. Należą do nich substancje o właściwościach żrących, trujących oraz palnych pod nadciśnieniem powyżej 0,5 bara i średnicy nominalnej powyżej DN 25, które zostały przebudowane lub wyprodukowane po 16 lipca 2002 roku. Dotyczy to gazów skroplonych, gazów sprężonych oraz gazów rozpuszczonych pod nadciśnieniem, par oraz cieczy, których nadciśnienie pary przekracza 0,5 bara przy najwyższej temperaturze dopuszczalnej. Do materiałów niebezpiecznych należą też ciecze o nadciśnieniu pary poniżej 0,5 bara, iloczynie dopuszczalnego nadciśnienia oraz nominalnej średnicy rurociągu DN powyżej 2000 barów przy najwyższej temperaturze dopuszczalnej.

Przepisy dotyczące dozoru technicznego

W przypadku obiektów budowlanych przeznaczonych do przechowywania, przeładunku oraz dystrybucji materiałów niebezpiecznych, obowiązują przepisy zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 21 listopada 2005, uwzględniające również przebudowę takich budynków. Dotyczy ono warunków technicznych, które muszą spełniać stacje, bazy i rurociągi przesyłowe, a także ich usytuowania. Do najważniejszych aktów prawnych w zakresie dozoru technicznego zalicza się ustawę o dozorze technicznym; rozporządzenie dotyczące rodzaju urządzeń technicznych podlegających dozorowi; rozporządzenie na temat metod sprawdzania kwalifikacji niezbędnych do obsługi i konserwacji urządzeń technicznych oraz form i trybów przedłużania okresu ważności kwalifikacyjnych zaświadczeń, a także rozporządzenie dotyczące wysokości opłat za realizację czynności przez jednostki dozoru technicznego.

Spełnienie wymagań dozoru technicznego

Aby spełnić wymogi dozoru technicznego, należy zadbać o odpowiednie mocowanie rurociągów do przesyłu materiałów niebezpiecznych. Kluczową rolę odgrywa każda zastosowana obejma na rurę, a także odpowiednie rozmieszczenie punktów podparcia. Zwiększenie stabilności instalacji zapewniają podpory stałe, natomiast bezpieczeństwo użytkowania podnosi obejma do rur stalowych ograniczająca ich ruch poprzeczny przy jednoczesnym umożliwieniu ruchu wzdłużnego. Wysokiej klasy obejmy zaciskowe do rur dostarcza firma Sikla, z której ofertą można zapoznać się tutaj. Na uwagę zasługuje np. obejma zaciskowa do rur z gumą, która niweluje hałas oraz drgania. W rurociągach do przesyłu materiałów niebezpiecznych bardzo dobrze sprawdzi się obejma do rur nierdzewna, która za sprawą warstwy izolacyjnej zabezpiecza przed kondensacją pary wodnej.

Formy i terminy badań

Terminy oraz formy badań rurociągów uzależnione są od rodzaju przesyłanych materiałów, a także parametrów. Obejmują zarówno rewizje zewnętrzne oraz główne, jak i próby ciśnieniowe.
W przypadku gazów trwałych, par oraz cieczy o nadciśnieniu pary powyżej 0,5 bara w dopuszczalnej temperaturze, a także cieczy o nadciśnieniu pary poniżej 0,5 bara w dopuszczalnej temperaturze, pary wodnej, płynów w instalacjach ziębniczych czy gazu skroplonego w instalacjach, dozór techniczny może być przeprowadzony w formie pełnej lub ograniczonej. Okres między terminami badań technicznych ustalany jest w latach. W zależności od rodzaju materiału w rurociągu oraz jego parametrów, pełny dozór techniczny musi się odbywać co 1 lub 2 lata w przypadku rewizji zewnętrznych, co 3, 4, 5, 6 lub 10 lat w przypadku rewizji głównych oraz co 6 lub 10 lat w zakresie prób ciśnieniowych. Dozór ograniczony polega na realizacji kontrolnych badań technicznych, w odstępach nie dłuższych niż 2 lub 4 lata.