Uniwersalny wykrywacz drobnoustrojów

W USA zbudowano urządzenie wykrywające wszystkie znane chorobotwórcze drobnoustroje. Dzięki niemu usprawnione ma być leczenie zakażeń, przede wszystkim w aspekcie prawidłowego rozpoznania choroby.

Często bywa tak, że widoczne objawy nie potwierdzają rzeczywistej choroby, a dokładna diagnoza może wymagać testów ciągnących się całymi dniami bądź tygodniami. Konieczne jest wtedy namnażanie patogenu na pożywkach, a następnie identyfikowanie po kształcie komórek i właściwościach. W tym czasie pacjent przyjmuje nieskuteczne leki.

Amerykańska firma farmaceutyczna Abbott opracowała urządzenie o nazwie PLEX-ID , które potrafi rozpoznawać wszystkie znane chorobotwórcze bakterie, wirusy i grzyby. Połączono w nim wiele znanych technik analitycznych.

Próbki drobnoustrojów z płynów ustrojowych, takich jak krew czy ślina, są w pierwszym etapie analizy przetwarzane tak, aby wyizolować materiał genetyczny. Poszczególne regiony DNA są wyselekcjonowane w zależności od ich pochodzenia i kopiowane przy użyciu polimerazy łańcuchowej (PCR). Następnie fragmenty DNA trafiają do spektrometru masowego i na podstawie wyników z tego analizatora można obliczyć proporcje poszczególnych zasad (A,G, C i T), budujących nić DNA. Porównywanie występowania poszczególnych par zasad z bazą danych znanych mikrobów pozwala je zidentyfikować. Jeśli DNA nie ma w bazie, oznacza to, że drobnoustrój jest nowy, natomiast gdy wyniki zgadzają się częściowo to mamy do czynienia z mutacją. Urządzenie może przeprowadzić analizę w ciągu 8 godzin. Trwają prace nad mniejszym jego wersją, która byłaby w stanie dać wynik po 5 godzinach, dzięki czemu lekarz mógłby zaczekać z terapią i podać już odpowiedni lek.

PLEX-ID używany jest do celów badawczych już od kilku lat - pierwotnie miał wykrywać broń biologiczną, na przykład wąglika. Warto wspomnieć, że w 2003r. wcześniejsza wersja urządzenia trafnie rozpoznała nowego koronawirusa powodującego SARS. Sześć lat później zastosowano urządzenie do identyfikacji pierwszych dwóch przypadków zachorowań na powodowaną przez wirusa H1N1 "świńską grypę".

(pj)