Państwowy Instytut Geologiczny ma najnowocześniejszą w Europie mikrosondę elektronową

Państwowy Instytut Geologiczny ma najnowocześniejszą w Europie mikrosondę elektronową

Dzięki dotacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Państwowy Instytut Geologiczny wzbogacił się o najnowszy model mikrosondy elektronowej firmy Cameca - SX 100 – czytamy na stronie internetowej Instytutu.

Aparatura nowego laboratorium służy do badania składu chemicznego substancji nieorganicznych występujących nawet w śladowych ilościach w skałach i minerałach. Jej parametry pozwalają na uzyskiwanie niezwykle precyzyjnych wyników analiz chemicznych w mikroobszarach o średnicy tysięcznych części milimetra. Skanowana może być obecność prawie wszystkich pierwiastków – od lekkiego boru do ciężkiego uranu – z progiem wykrywalności na poziomie zaledwie kilku ppm.

Nowa mikrosonda jest najnowocześniejszym urządzeniem tego typu w Europie, gwarantuje niezwykle wysoką rozdzielczość i precyzję oznaczeń. Aparatura tej klasy jest rzadko spotykana w laboratoriach geochemicznych na świecie.

Szczególną właściwością urządzenia – niezwykle ważną dla geologów – jest możliwość wykonywania badań geochronologicznych, pozwalających na precyzyjne oznaczenie wieku minerałów i skał, powstałych nawet setki milionów lat temu. Konfiguracja pięciu spektrometrów WDS i spektrometru EDS, wspomaganych specjalistycznym oprogramowaniem, umożliwia datowanie minerałów akcesorycznych zawierających tor i uran (metoda CHIME). Do takich minerałów należy monacyt, występujący w wielu polskich skałach. Określenie rzeczywistego wieku skał umożliwi weryfikację map geologicznych i wyjaśnienie szczegółów budowy geologicznej Polski.

Wykorzystywanie mikrosondy elektronowej ułatwi realizację projektów Instytutu związanych z planami składowania odpadów popromiennych w strukturach geologicznych oraz oceną warunków podziemnego składowania CO2. Mikrosonda będzie wykorzystywana również przy poszukiwaniu i dokumentowaniu złóż surowców mineralnych, zwłaszcza kruszcowych.

Dla potrzeb ochrony środowiska wykonywane będą analizy chemiczne i strukturalne w mikroobszarach dotyczące np. odpadów poflotacyjnych, osadów w rurach kanalizacyjnych, badania azbestów w glebach, badania składu chemicznego pyłów – w tym wulkanicznych, badania migracji pierwiastków, rekonstrukcji sekwencji krystalizacji minerałów w osadach, wykonywania szczegółowych map rozkładu pierwiastków.

Niezwykle ciekawym zastosowaniem mikrosondy elektronowej jest badanie składu chemicznego i identyfikacja pochodzenia kamieni szlachetnych np. rubinów, szmaragdów. Analiza chemiczna w mikroobszarze pozwala zidentyfikować nawet bardzo subtelne domieszki pierwiastków śladowych, umożliwiając określenie ich genezy i źródła, co może mieć zastosowanie w badaniach kryminalistycznych.

Badania w mikroobszarach docenią archeolodzy i historycy sztuki – możliwe jest określenie wieku i pochodzenia polew ceramicznych, wyrobów ze szkła, pigmentów malarskich i emalii.

Więcej informacji na stronie internetowej Państwowego Instytutu Geologicznego.