Nowa metoda syntezy substancji chroniącej mózg

Chemicy z The Scripps Research Institute (TSRI) w Kaliforni wynaleźli pierwszą w historii praktyczną metodę umożliwiająca syntezę cząsteczki pochodzenia roślinnego o właściwościach chroniących mózg, której angielska nazwa to jiadifenolide.

Wstępne badania wskazywały, że nowy związek może być przydatny w ochronie komórek mózgowych przed chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Alzheimera lub udar i uszkodzenie urazowe mózgu. Dotychczasowe metody syntezy umożliwiły otrzymanie zaledwie kilku miligramów jiadifenolide, który mógł być używany jedynie w ramach eksperymentalnej hodowli komórek. Metoda opracowana prze naukowców z Kalifornii pozwala na uzyskanie od grama do nawet jednego kilograma jiadifenolide, który mógłby służyć bardziej zaawansowanym badaniom z udziałem zwierząt i ludzi.

Jiadifenolide występuje w śladowych ilościach w owocach krzewu Illicium jiadifengpi, który rośnie w południowych Chinach. Krzew ten, podobnie jak i inne rośliny Illicium (polska nazwa Badian) od dawna opisywane były w tradycyjnej medycynie chińskiej. Większość części I. jiadifengpi jest trująca w przypadku spożycia, ale ekstrakty korzenia nanosi się na skórę, są stosowane w leczeniu zapalenia stawów. W 2009 roku zespół japońskich i chińskich naukowców poinformował o wyizolowaniu małych ilości jiadifenolide z I. jiadifengpi. Naukowcy ustalili, że związek, w przeciwieństwie do wielu innych, nie jest toksyczny, a nawet silnie wspomaga wzrost aksonów i dendrytów neuronów szczura w naczyniu hodowlanym. Późniejsze badania wykazały, że jiadifenolide działa poprzez zwiększanie aktywności czynników wzrostu mózgu, naturalne zwanych neurotrofinami. Obniżony poziom neurotrofin jest typowy dla chorób neurodegeneracyjnych – takich jak np. choroba Alzheimera, dlatego badacze od dawna poszukiwali związków, które działają w podobny sposób.

Nową metodę wyróżnia prostota i możliwość uzyskania większych ilości nowego związku. Obecnie autorzy odkrycia poszukują firm i instytucji, które mogłyby pomóc w zaimplementowaniu ich metody w ramach badań na modelach zwierzęcych.

(pj)